Dr. Tuncay Filiz - Klimalar da hasta eder

Yüksek nem ve aşırı sıcaklarda klima ile serinlemek hoştur, güzeldir ama yine de uyanık olmak gerekir. Dikkatsiz davranmak hastalıklara davetiye çıkarmaktır. 

Klimalar ne tür hastalıklara yol açar?
Klimaların neden olduğu hastalıkların önde gelenleri mikrobik olanlardır. Bunlar, sıklıkla bakteri ve mantar kaynaklıdır. En tehlikelileri pnömoni ve küf mantarıdır. Diğerleri ise fibromiyalji, baş ağrısı, kronik yorgunluk, sinüzit, burun kanaması, alerji, yüz felcidir.

Lejyoner Hastalığı nedir?
Soğutma ve havalandırma sistemleri ile bulaşan pnömoniye Lejyoner Hastalığı ya da Lejyoner Pnömonisi denir. 1976 yılında ABD'nin Philedelphia kentinde Belle Vue Stanford otelinde bir konferans amacıyla toplanan 182 Amerikan Lejyonerinden 32 tanesi aniden hastalanmış ve ölmüştür. Bu olay üzerine yapılan çalışmalar sonucunda hastalığın bir bakteri tarafından oluşturulduğu saptanmıştır. Bu bakteriye, Lejyonerlerin anısına 'Legionella Pneumophilla' ismi verilmiştir.

Belirtileri nelerdir?
Lejyoner hastalığı son derece sinsi başlar. Birkaç günlük kırgınlık, halsizlik ve bitkinlikten sonra ani olarak ateş yükselmesi, göğüs ağrısı ve öksürük ortaya çıkar. Bazı hastalarda ise karın ağrısı, ishal ve bulantı ön plandadır. Önlem alınmazsa sinir sistemini de etkiler. Aşırı sinirlilik, konsantrasyon azalması, bellek kaybı, uykuya eğilim, koma gelişebilir.

Nasıl bulaşır?
Lejyoner hastalığına neden olan bakteriler sulu ortamlarda çoğalır ve yaşarlar. Yüzme havuzları, banyolar, duş ve çeşme başlıkları, soğutma sistemleri, ev-araç klimaları üremeleri için en elverişli ortamlardır. 

Nasıl tanı konur?
Kesin tanı akciğer röntgeni ile konur. Kan tetkikleri tanıya yardımcı olur. Bu amaçla kan sayımı yapılır ve kan sedimentasyon hızı ölçülür. 

Nasıl tedavi edilir?
Hastalığın tedavisi antibiyotiklerle yapılır. Ağır ve inatçı olgular hastaneye yatırılarak izlenir. Antibiyotik tedavisine 2-3 hafta kadar devam edilir. Tüm önlemlere rağmen kötü seyredebilir, yoğun bakım tedavisi gerekebilir.

Klima mantarı nedir?
Klima mantarı, bakımı iyi yapılmayan klimaların nemlendiricilerinde üreyen bir tür küf mantarıdır. Klimanın açılması ile birlikte çevreye püskürtülür. Solunan mantar, bronşlara ve akciğerlere yerleşir.

Belirtileri nelerdir?
Alt solunum yollarında değişik şiddette alerjik tepkilere neden olur. Alerjik tepki, akut ya da kronik olur. Akut formu 5-6 saat içinde ortaya çıkar; şiddetli öksürük, nefes darlığı, tıkanma ve ateşe yol açar. Kronik formunda ise hapşırma nöbetleri, kırıklık, nefes darlığı, iştahsızlık ve zayıflama görülür. Her iki şekli de bronşit ve pnömoniye dönüşebilir.

Nasıl korunuruz?
Klimaların ısı ayarı iyi yapılmalı ve temizliği ihmal edilmemelidir. Dış ortam ile iç ortam arasında sıcaklık farkı 4 derece olmalıdır.

Kimler risklidir?
- Sigara içenler
- Yaşlılar
- Bebekler
- Kronik hastalığı olanlar
- Kortizon kullananlar